JA I MÓJ KOMPUTER

Zapraszam do obejrzenia prezentacji  JA I MÓJ KOMPUTER

Rozwój systemów operacyjnych Microsoft Windows

ROZWÓJ SYSTEMÓW OPERACYJNYCH MICROSOFT WINDOWS:
Windows 1.0 - Interface Manager

Pierwsze wzmianki o Windows pojawiły się w roku 1983. Już wtedy Microsoft poinformował, że pracuje nad nowym systemem operacyjnym, choć pojęcie "system operacyjny" było trochę na wyrost, ponieważ w istocie chodziło o coś w rodzaju graficznej nakładki na MS-DOS. Mało brakowało, a pierwsza generacja Windows wcale nie nazywała by się Windows, lecz Interface Manager. Takiej właśnie nazwy używał Microsoft w trakcie prac nad projektem i pod taką produkt miał trafić na rynek. Ostatecznie zwyciężyła jednak znana nam do dziś nazwa Windows (z ang. okna), bardziej oddająca rzeczywisty charakter pracy z tym rozwiązaniem - poszczególne funkcje prezentowane były w "oknach" - jednak dalekich od tego, z czym mamy styczność dziś. Windows 1.0 trafił na rynek w 1985 roku, dwa lata po pierwszym ogłoszeniu prac nad tym rozwiązaniem.

Tak prezentował się interfejs pierwszej generacji Windows. Są okna? Są, w dolnej części jest widoczny nawet element przypominający pasek zadań z ikonkami. Nie było pulpitu, a programy uruchamiało się za pośrednictwem menedżera plików o nazwie MS-DOS Executive. Ze względu na ograniczoną funkcjonalność rozwiązanie to nie przyjęło się. Sama możliwość korzystania z myszki (akcesorium wtedy dość rzadkiego i znacznie droższego niż dziś) to było zbyt mało by przekonać potencjalnych nabywców. Brakowało programów: te wbudowane w Windows 1.0 były po prostu niewystarczające, a innych programów praktycznie nie było. Wyjątkiem był dostępny dla Windows 1.0 mało wtedy znany program do grafiki wektorowej o nazwie... CorelDRAW. System ładował się z dyskietki (był umieszczony na dwóch dwustronnych dyskietkach 5,25"), wymagał co najmniej 256 kilobajtów pamięci RAM. Windows 1.0 miał również grę. Jedną. Reversi. Ograniczeniem było również to, że poszczególne okna nie mogły się nakładać. A internet? Jaki internet?!

Windows 2.0 - dalej semigrafika, ale jest pulpit

Przed Świętami Bożego Narodzenia w 1987 roku - 9 grudnia - na rynek trafia kolejna generacja Windows - Windows 2.0. Dalej jest to system korzystający z trybu graficznego, który dziś wielu nazwało by po prostu "kolorowym trybem tekstowym" lub ewentualnie semigrafiką.

Windows 2.0 wyglądał podobnie do swojego poprzednika, ale pozwalał już na nieco więcej. Okna mogły na siebie zachodzić (Microsoft w tym celu wykupił prawa licencyjne od Apple, które zastrzegło nachodzenie okien), pojawiła się również możliwość korzystania ze skrótów klawiaturowych (w Windows 1.0 nie było takiej możliwości). W tej wersji po raz pierwszy pojawił się też Panel Sterowania - moduł zarządzający ustawieniami systemu dostępny w kolejnych generacjach Windows do dziś.
Windows 3 - wielki sukces


Pierwsze dwie generacje Windows są praktycznie nieznane w Polsce. Zupełnie inaczej jest z "trójką". Tak naprawdę używanie systemu Windows na szeroką skalę w naszym kraju zaczęło się właśnie od Windows 3.0 (ta wersja pojawiła się na rynku 22 maja 1990 roku) oraz ulepszonej wersji Windows 3.1 (trafiła na rynek w 1992 roku). Microsoftowi w ciągu pierwszych dwóch lat udaje się sprzedać ponad 10 milionów kopii tej generacji systemu Windows.





Windows 3 i 3.1 to również zupełnie zmieniony i znacznie ulepszony wygląd. Wreszcie można mówić o Windows jako o rozwiązaniu oferującym graficzny interfejs użytkownika, a nie tekstową semigrafikę. Nie oznacza to jednak rezygnacji z systemu MS-DOS. Windows 3 w dalszym ciągu wymaga obecności MS-DOS-a na komputerze, na którym jest instalowany. system DOS będzie towarzyszył Windows jeszcze długo. Warto też zaznaczyć, że Windows 3.1 to pierwsza wersja Windows, którą producent przygotował również w polskojęzycznej wersji językowej, co też z pewnością nie pozostało bez wpływu na popularność tego oprogramowania w naszym kraju.
Windows NT 3.1 - pierwszy 32-bitowy Windows





Windows NT trafia na rynek 27 lipca 1993 roku. Mimo wizualnego podobieństwa z Windows 3.1, NT jest zupełnie innym systemem Dodatkowe zamieszanie wprowadzała nazwa, choć był to pierwszy system z gałęzi NT, marketingowcy Microsoftu zdecydowali, że dobrze byłoby, aby nowy produkt kojarzył się z dobrze sprzedającym się Windows 3.1.


Windows NT jest też systemem w pełnym tego słowa znaczeniu, a nie jedynie "nakładką" na system MS-DOS. Microsoft opracował Windows NT z myślą o profesjonalnych, poważnych zastosowań komputerów, przyczyniając się tym samym to - siłą rzeczy - mniej poważnego traktowania odmian Windows instalowanych na komputerach domowych. Jednak to właśnie NT jest protoplastą dziś znanych wersji Windows. Windows 10, Windows 8.1, Windows 7, Windows XP, Windows Phone a nawet Xbox One - wszystkie te produkty używają wspólnego jądra pochodzącego właśnie z Windows NT.
Windows 95 - czegoś takiego wcześniej nie było


Nigdy wcześniej w historii żadne oprogramowanie nie było wprowadzane na rynek z taką pompą jak Windows 95. Przedstawiciele Microsoftu, którzy 24 sierpnia 1995 roku zaprezentowali światu Windows 95 wiedzieli co robią. W ciągu tylko pierwszych pięciu tygodni od momentu premiery system ten sprzedał się w 7 milionach egzemplarzy. Już wtedy ponad 80% komputerów osobistych na całym świecie pracowało pod kontrolą oprogramowania Microsoftu.





Windows 95 był pierwszą generacją Windows, w której pojawił się dobrze dziś znany i - co pokazał przykład z eksperymentem o nazwie Windows 8 - lubiany przez użytkowników element interfejsu o nazwie menu Start. Był to też pierwszy Windows, który od razu oferował możliwość korzystania z zasobów internetowych za pośrednictwem przeglądarki (oczywiście był nią Internet Explorer). Ignorujący wcześniej internet Bill Gates całkowicie zmienia swoje nastawienie uznając internet za jedną z najważniejszych rzeczy od momentu pojawienia się komputera.
Windows NT Workstation 4.0 - dla stacji roboczych


Microsoft stale rozwija również wersje Windows z serii NT, przeznaczonej do zastosowań profesjonalnych. 29 lipca 1996 roku na rynek trafia Windows NT 4.0, którego wydanie przeznaczone dla stacji roboczych (a nie dla serwerów) miał dodatkowo w nazwie słowo "workstation" oznaczające właśnie stację roboczą, czyli po prostu pojedynczy komputer.





Windows NT Workstation 4 charakteryzował się wprowadzeniem do linii NT interfejsu znanego z Windows 95, choć należy pamiętać, że mimo podobieństwa, to zupełnie różne systemy - niektóre programy, głównie gry, napisane dla Windows 95 nie działały w Windows NT. Z kolei Windows NT był systemem znacznie stabilniejszym i bezpiecznym od Windows 95, jednak problemem były sterowniki sprzętowe, które ze względu na przyjęte przez Microsoft rozwiązania, były trudne do opracowania i wielu producentów sprzętu poprzestawało jedynie na przygotowywaniu sterowników tylko dla Windows 95.
Windows 98 - USB, DVD i pasek szybkie uruchamianie


25 czerwca 1998 roku na rynek trafia kolejna generacja systemu Windows z gałęzi "konsumenckiej" - następca Windows 95. W oficjalnych informacjach publikowanych przez Microsoft to właśnie Windows 98 jest ostatnią generacją Windows opartą na systemie MS-DOS, choć to nie jest do końca prawda (patrz: Windows Me).





Wizualnie Windows 98 bardzo przypomina Windows 95. Więcej zmian wprowadzono jednak "pod maską". Windows 98 w przeciwieństwie do poprzednika jest od razu przygotowany na obsługę urządzeń USB, jest to też pierwszy Windows, który - o ile komputer był odpowiednio wyposażony - umożliwiał odtwarzanie płyt DVD. Była to też pierwsza edycja Windows, w której zastosowano system plików FAT32, co pozwalało na korzystanie w tym systemie z dysków i partycji dyskowych o pojemności większej niż 2 GB. Rok po premierze Microsoft publikuje drugą edycję: Windows 98 Second Edition. Najbardziej znaczącą zmianą zauważalną przez użytkownika było pojawienie się w niej funkcji udostępniania połączenia internetowego. Wiele źródeł podaje też, że to właśnie Windows 98 (a dokładniej jego druga edycja) był najstabilniejszą wersją Windows opartą na MS-DOS-ie.
Windows 2000 - na krok przed unifikacją


Nową generację Windows z grupy NT Microsoft wprowadza na rynek w lutym 2000 roku. Była to pierwsza wersja Windows, w której pojawiła się usługa Active Directory, bez której wielu administratorów Windows dziś nie wyobraża sobie życia.





Windows 2000 to również zmodyfikowany interfejs. Zmiany były w zasadzie jedynie wizualne (nieco zmienione ikonki), a nie funkcjonalne (w obrębie interfejsu). Choć teoretycznie system ten mógł być instalowany na komputerach domowych (miał np. Windows Media Playera), obsługiwał również DirectX (co teoretycznie pozwalało na korzystanie z gier - istotnie, wiele z tytułów znanych z Windows 98 działało również w Windows 2000). Rynku typowo konsumenckiego Windows 2000 jednak nie zdobył, czego powodem był głównie brak dedykowanych sterowników do wielu urządzeń i akcesoriów (np. skanerów, drukarek itp.).

Windows Me - pożegnanie z DOS-em


Wcześniej wspomnieliśmy, że Microsoft przedstawia Windows 98 jako ostatni system oparty na MS-DOS, czy też ostatni system z MS-DOS-em. W istocie Windows Me wciąż wymagał DOS-a, jednak był on ukryty przed użytkownikiem i bez dodatkowych nakładek nie było możliwe korzystanie z poleceń DOS-owych i wiersza poleceń.





Windows Me pod względem wizualnym prezentował się podobnie do Windows 2000, ale oprócz tego był zupełnie innym systemem. Nowością było pojawienie się w tej edycji funkcji Przywracanie systemu umożliwiającej przywrócenie konfiguracji systemu i oprogramowania sprzed pojawienia się problemu. Nowym elementem był również dostarczany razem z tym systemem program Windows Movie Maker ułatwiający prostą, amatorską obróbkę plików wideo. System nie zdobył popularności swojego poprzednika (Windows 98), wręcz był uznawany za nieudaną wersję, krytyka (nie zawsze słuszna) była na tyle powszechna, że często ta wersja określana była przez użytkowników jako "Mistake Edition" (edycja-pomyłka).
Windows XP - sukces, ale nie od razu


25 października 2001 r. to data oficjalnego wydania systemu Windows XP najpopularniejszego jak dotąd systemu operacyjnego Microsoftu w całej dotychczasowej historii działalności tej firmy. Był to pierwszy system oferowany zarówno dla użytkowników domowych, jak i profesjonalistów - wydano wiele różnych edycji tego systemu (np. Windows XP Home Edition, Windows XP Professional). W przeciwieństwie do wcześniejszych podziałów na oparte na DOS-ie Windows 9x/Me oraz zbudowane na własnym jądrze Windows NT/2000, Windows XP jest systemem zbudowanym w całości na jądrze NT.





Windows XP to również znacząco zmodyfikowany w stosunku do poprzednich wersji wygląd interfejsu. Nie ma chyba sensu wyjaśniać czemu - wygląd Windows XP jest większości użytkownikom komputerów doskonale znany. Warto dodać, że specjalna edycja Windows XP 64-bit Edition (również debiutująca w 2001 roku), była pierwszą wersją Windows obsługującą możliwości 64-bitowych procesorów Itanium - uwaga, nie należy mylić tej wersji z opublikowaną w 2005 roku odmianą Windows XP Professional x64 przeznaczoną dla 64-bitowych procesorów z zestawami instrukcji x86, w tym samym roku Microsoft zrezygnował z Windows XP 64-bit dla Itanium, ze względu na zakończenie sprzedaży stacji roboczych z tymi procesorami.


Rok po debiucie Microsoft wprowadził jeszcze specjalne wydania Windows XP Media Center (system wzbogacony o oprogramowanie multimedialne) oraz Windows XP Tablet PC (system dla komputerów PC, które mogły być równocześnie tabletami, czy raczej były po prostu wyposażone w ekran dotykowy; tak - Windows XP działał na tabletach zanim te stały się modne ;-) ).
Windows Vista - nieudana próba zastąpienia XP


Windows XP okazał się produktem na tyle udanym, że zastąpienie go okazało się zadaniem dość trudnym i pierwsza próba w postaci opublikowanego w 2006 (aż 5 lat po debiucie XP) systemu Windows Vista okazała się nieszczególnie udana, gdy spojrzymy na statystyki sprzedaży i wykorzystywania nowego systemu w stosunku do Windows XP.





Mimo to Windows Vista oferowało sporo ciekawych zmian i innowacji, nie chodziło tylko o pełen cieni, krągłości i przezroczystości interfejs zwany Aero, czy usunięcie napisu "start" z menu Start. Microsoft wprowadził wiele zmian zwiększających bezpieczeństwo korzystania z systemu, m.in. znacznie bardziej rozbudowaną i funkcjonalną zaporę sieciową, funkcję kontroli konta użytkownika, pojawił się również program chroniący przed oprogramowaniem szpiegowskim Windows Defender (nie był to w żadnym razie antywirus). W najdroższej wersji Windows Vista Ultimate użytkownik mógł również korzystać z nowej funkcji szyfrowania dysków i partycji o nazwie BitLocker.
Windows 7 - tym razem się udało


22 października 2009 roku na rynku oficjalnie debiutuje kolejna generacja Windows, obok XP najpopularniejsza i lubiana przez użytkowników: Windows 7. System ten w przeciwieństwie do poprzednika nie miał wygórowanych wymagań sprzętowych (w zasadzie pozostały one niezmienne, ale w tym czasie sprzęt się znacznie rozwinął). O tym, że Windows 7 był produktem udanym niech świadczy fakt, że system ten w ciągu tylko roku został zainstalowany na większej ilości komputerów niż Windows Vista przez cały okres oferowania go w sprzedaży.





Windows 7 przynosi znaczne usprawnienia w bardzo szerokim zakresie, ale warto tu wspomnieć o ułatwieniach w zakresie łączności bezprzewodowej, tak dziś powszechnej. Sam wygląd systemu nie zmienił się znacząco w stosunku Visty, za to poprawiono niektóre funkcje poprzednika, jak np. kontrolę konta użytkownika, która już nie zasypuje użytkownika pytaniami o zezwolenia na często wykonywane działania. Nowością w "siódemce" był również pasek zadań. Sukces rynkowy tego systemu wskazywał na jedno: udało się opracować dobrego następcę Windows XP.
Windows 8 - fliziarski eksperyment i Windows 8.1 - próba jego "naprawy"


Dotychczasowe modyfikacje interfejsu choć zauważalne na pierwszy rzut oka, nie zmieniały kwestii posługiwania się systemem. Zwróćcie uwagę, od Windows 95 - pierwszego wydania, w którym pojawiło się menu Start - aż po Windows 7, sposób korzystania z systemu mimo jego rozwoju i powstawania nowych, coraz to bardziej wyrafinowanych aplikacji nie uległ znaczącym zmianom. Do czasu. Oto 26 października 2012 roku na rynek trafia Windows 8 całkowicie wywracający na lewą stronę dotychczasowe przyzwyczajenia użytkowników.





Windows 8 ze swoim ekranem start, płaskim interfejsem z charakterystycznymi kafelkami i priorytetowym wręcz podejściem do kwestii sterowania dotykiem nie przypadł do gustu użytkownikom. Również same aplikacje przeznaczone dla interfejsu Modern UI, które początkowo można było uruchomić wyłącznie pojedynczo i na całym ekranie nie oferowały nawet namiastki funkcjonalności dostępnych w wielu klasycznych i niejednokrotnie bardzo rozbudowanych aplikacjach dla systemu Windows. Mimo iż Microsoft niemal na każdej prezentacji poświęconej Windows 8 popierał zmianę interfejsu licznymi badaniami, konsumenci wiedzieli swoje, nie chcieli płacić za coś, co zmusza ich do zmiany przyzwyczajeń.





Microsoft zrozumiał tą lekcję, 17 października 2013 roku udostępnił w sklepie z aplikacjami Windows bezpłatną aktualizację nazwaną Windows 8.1. Wbrew oczekiwaniom użytkowników nie przywrócił co prawda menu Start, ale za to dodał kontrolki ułatwiające korzystanie z kafelkowego interfejsu za pomocą myszki a nie interfejsu dotykowego. Windows 8.1 umożliwia również użytkownikowi wybór, czy system ma się uruchamiać z widokiem na klasyczny pulpit Windows, czy też na kafelkowy ekran Start. Wielu, co trudno się dziwić, wybrało tą pierwszą opcję.
Windows 10 - ostatni Windows


Windows 10 będzie ostatnim systemem Windows. Jeżeli Microsoft utrzyma przyjęte założenia, a konsumenci je zaakceptują (vide nieudany eksperyment z Windows 8), to Windows 10 będzie produktem-usługą, automatycznie aktualizowaną i doskonaloną, a kolejne generacje systemu operacyjnego będą - podobnie jak w przypadku systemu operacyjnego dla platformy Apple - oferowane bezpłatnie. Pozostaje otwarte pytanie w jakim stopniu użytkownik będzie mógł decydować o ostatecznym kształcie produktu, z którego korzysta - które aktualizacje będzie mógł odrzucić i czy w ogóle. Na wyjaśnienie tego będziemy musieli jeszcze poczekać.





Wiele wskazuje jednak na to, że Windows 10 jest "skazany" na sukces. Ale trzeba oddać też sprawiedliwość, że tym razem Microsoft zamiast narzucać własną wizję opartą choćby na najbardziej rzetelnych badaniach naukowych dotyczących użyteczności interfejsu systemu i sposobu korzystania z oprogramowania systemowego i komputera w ogóle słucha głosu użytkowników. Program testowy Windows 10 objął swoim zasięgiem miliony użytkowników, którzy od czasu pierwszego udostępnienia publicznej wersji Preview korzystają z najnowszej generacji Windows i zgłaszają producentowi swoje uwagi. A nawet jeżeli nie zgłaszają, to system sam informuje o ewentualnych błędach, zawieszeniach systemu, restartach itp. Testy, testy i jeszcze raz testy. Zresztą to nie pierwszy raz, kiedy Microsoft wybiera ścieżkę testów przez użytkowników. Wersja beta systemu Windows 7 była testowana przez ponad 8 milionów osób. Sukces rynkowy pokazał, że to się opłaca. Windows 8 był próbą innego podejścia, niezbyt udaną, dlatego w przypadku Windows 10 powrócono do sprawdzonych i skutecznych metod.